Xu hướng thiết kế nội thất văn phòng 2022 có tiếp tục chịu ảnh hưởng của đại dịch COVID-19? Năm thứ hai cả thế giới phải chung sống với dịch bệnh, mọi hoạt động đã và đang thay đổi. Những xu hướng thiết kế văn phòng làm việc trên thế giới cũng không nằm ngoài sự tác động này và có những chuyển dịch nhất định.
Trong bài viết này, chúng ta cùng nhìn lại những xu hướng thiết kế văn phòng làm việc trong năm 2021 và đưa ra những dự báo cho năm 2022 và những năm tiếp theo.
1. Những chuyển dịch về nhu cầu sử dụng và xu hướng thiết kế nội thất văn phòng
1.1. Nhìn lại xu hướng thiết kế nội thất văn phòng năm 2021
2021 là năm đầu tiên đánh dấu cho sự thay đổi về nhu cầu, xu hướng thiết kế nội thất do chịu sự tác động của đại dịch COVID-19. Trong năm vừa qua, thiết kế không gian làm việc đã tiến thêm một bước, thiết kế trải nghiệm người dùng. Con người trở thành đối tượng trung tâm của các thiết kế. Mọi không gian, chi tiết được tạo nên đều hướng tới trải nghiệm, cảm nhận và sự thỏa mãn của người sử dụng. Hay nói một cách khác, nhiều không gian truyền cảm hứng hơn đã được ra đời.
#Các văn phòng được thiết kế mở nhưng tôn trọng giá trị riêng tư của từng cá nhân
Không gian mở giúp con người không “bị đóng hộp” và tạo ra cách làm việc mới, có tính tương tác và tiết kiệm thời gian hơn. Tuy nhiên, những không gian riêng tư vẫn luôn cần thiết kế đáp ứng những nhu cầu của cá nhân. Vì thế một số không gian như phone booth, phòng vắt sữa, think tank… được thêm vào trong các văn phòng mở.
#Không gian làm việc linh hoạt và xuất hiện nhiều không gian tương tác hơn
Không gian làm việc 2021 sử dụng nhiều đồ nội thất đa năng cũng như các multiroom có thể dùng cho nhiều mục đích. Các điểm tương tác cũng được thiết kế nhiều hơn, ví dụ: pantry, game zone, meeting point, phòng check in… để đáp ứng nhu cầu trao đổi công việc cũng như giải trí của người sử dụng.
COVID-19 đã tạo nên những thay đổi không nhỏ cho ngành thiết kế nội thất, mang đến những khái niệm mới cho không gian làm việc, các dự án được thiết kế cũng mang nhiều yếu tố mới lạ hơn so với những năm trước đây.
Vậy, khi chúng ta chưa thể thực sự cân bằng trước những tác động của dịch bệnh thì liệu rằng xu hướng thiết kế này có duy trì đến 2022 và những năm sau hay không?
1.2. Sự chuyển dịch của nhu cầu thiết kế nội thất không gian làm việc
#Xu hướng thiết kế nội thất văn phòng bền vững
Các sáng kiến hành động vì môi trường sẽ trở thành tiêu chuẩn mới cho các thiết kế nội thất văn phòng.
Biến đổi khí hậu đang có những diễn biến phức tạp, việc của tất cả chúng ta không phải là ngó lơ mà hãy tìm ra những hướng đi, giải pháp thiết kế đảm bảo sự phát triển bền vững của cả doanh nghiệp và môi trường tự nhiên.
Bên cạnh xu hướng văn phòng hiện đại, xu hướng thiết kế văn phòng xanh như một làn sóng mới trong những năm gần đây vì những tác động tích cực đến con người và môi trường, trở thành một trong những xu hướng thiết kế trong tương lai. Văn phòng xanh mang đến những không gian làm việc thân thiện, gần gũi với thiên nhiên: ánh sáng tự nhiên được tận dụng, nhiều cây xanh được đưa vào văn phòng, sử dụng những vật liệu tái chế… Theo nghiên cứu của đại học Vermont, Mỹ, một môi trường lành mạnh, gần gũi với thiên nhiên có khả năng tác động tích cực đến sức khoẻ của con người, giúp tinh thần minh mẫn và tăng khả năng tập trung khi làm việc. Đối với môi trường, văn phòng xanh giúp giảm chất thải cũng như khí thải có hại, các công trình xanh giúp tiết kiệm 20% năng lượng, nước…
Nhiều bộ tiêu chuẩn được ra đời để đánh giá chất lượng của các công trình. Hệ thống tiêu chí công trình xanh LOTUS dành riêng cho thị trường Việt Nam để phù hợp với các quy định của Nhà nước cũng như khí hậu tại Việt Nam. LEED (Leadership In Energy And Environmental Design), bộ tiêu chuẩn dành cho toà nhà, khu dân cư được phát triển bởi Hội đồng công trình xanh Hoa Kỳ và được sử dụng rộng rãi trên thế giới. Mỗi hệ thống tiêu chuẩn xanh có những tiêu chí riêng để phù hợp với từng quốc gia, khí hậu. Tuy nhiên, điểm chung của các tiêu chuẩn này là đều hướng tới tính bền vững của công trình, tập trung đánh giá chất lượng công trình dựa trên các tiêu chí về hiệu quả sử dụng nguồn nước, năng lượng, chất lượng môi trường, sức khoẻ và sự tiện nghi.
#Xu hướng thiết kế nội thất văn phòng vẫn tập trung đến con người
Giống như xu hướng thiết kế văn phòng năm 2021, con người vẫn là đối tượng chính trong các thiết kế không gian làm việc. Mọi ý tưởng thiết kế đều xuất phát từ nhu cầu của người dùng và được tối ưu để đáp ứng những nhu cầu đó một cách tốt nhất.
Theo nghiên cứu của chúng tôi, có 02 nhóm nhu cầu chính của con người được ưu tiên đáp ứng:
01- Mong muốn kết nối lại
COVID đã và đang ảnh hưởng không nhỏ đến sức khoẻ tâm lý của con người. Theo nhiều nghiên cứu ở Mỹ, 30% bệnh nhân mắc COVID-19 có các di chứng về tâm thần sau khi khỏi bệnh. Số khác, do những đợt giãn cách xã hội kéo dài đã dẫn đến những căng thẳng, lo âu và những rối loạn tâm lý khác (theo bài viết “Cảnh báo: Nguy cơ rối loạn tâm thần gia tăng trong đại dịch COVID-19” trên trang Covid19.gov.vn).
Một trong những nguyên nhân của vấn đề trên là do hạn chế kết nối xã hội, con người phải ở trong một không gian duy nhất quá lâu. Do đó, khi được trở lại trạng thái bình thường mới, được trở lại làm việc tại văn phòng, con người có nhu cầu kết nối nhiều hơn. Thiết kế văn phòng cần chú trọng đến các không gian tương tác để giúp người dùng cân bằng trở lại sau thời gian work from home.
02- Đảm bảo sức khỏe
2021, chúng ta tìm đến những thiết kế truyền cảm hứng, quan tâm đến sức khoẻ con người giúp kích thích sáng tạo, tăng sự tập trung và năng suất làm việc của con người. 2022 có nhiều thay đổi tại văn phòng sau sự bùng nổ của dịch bệnh: mọi người đeo khẩu trang khi làm việc, sử dụng nước khử khuẩn thường xuyên hơn… Sức khoẻ của con người thực sự được chú trọng và trở thành yếu tố chính ảnh hưởng tới thiết kế.
Rõ ràng, khi đối mặt với những biến động bất thường (biến đổi khí hậu, dịch bệnh…) con người đã chủ động quan tâm hơn đến những vấn đề về sức khỏe. Chủ doanh nghiệp chú trọng hơn đến việc tạo ra những không gian mà ở đó sức khoẻ của con người được đảm bảo cả về thể chất và tinh thần.
SỨC KHỎE THỂ CHẤT
Sức khỏe là điều kiện tiên quyết cần đảm bảo để con người có thể làm việc. Do đó, đảm bảo sức khỏe thể chất của nhân viên là tiêu chí cần đạt được trong thiết kế không gian làm việc. Một số yếu tố có thể ảnh hưởng tới sức khoẻ của con người trong môi trường văn phòng hay những không gian làm việc khác:
Ánh sáng: Ánh sáng ảnh hưởng đến nhịp hoạt động sinh học của cơ thể, đặc biệt là ánh sáng tự nhiên. Thiếu ánh sáng tự nhiên làm rối loạn nhịp điệu ấy, kết quả là làm trạng thái tinh thần của chúng ta trở nên bất ổn, làm giảm trạng thái tâm lý tích cực. Do đó, khi thiết kế văn phòng cần cân bằng giữa ánh sáng tự nhiên và nhân tạo để đảm bảo chất lượng và ổn định nguồn sáng.
Không khí: Vấn đề ô nhiễm không khí đang là vấn đề nan giản trên toàn cầu, tại Việt Nam vấn đề này cũng đang gây ảnh hưởng không nhỏ tới sức khoẻ của con người, đặc biệt là vào những mùa hanh khô. Vậy nên trong thời gian tới đây các văn phòng cần thiết kế thêm hệ thống lọc khí để đảm bảo chất lượng không khí tốt trong không gian làm việc.
Nước: Về vai trò của nước tất cả chúng ta đều nắm rõ, đối với môi trường văn phòng nước cũng đóng một vai trò quan trọng, ảnh hưởng tới sinh hoạt và sức khỏe của người sử dụng. Thiết kế văn phòng cần đảm bảo nguồn nước đó chất lượng tốt và hệ thống phân phối khoa học.
Nourishment – Dinh dưỡng
Chứng nhận WELL chú trọng đến việc giảm thiểu tối đa những bừa ăn gây hại cho sức khỏe tại văn phòng. Đây là một tiêu chí nhằm đánh giá môi trường làm việc có đảm bảo để nhân viên có những bữa ăn dinh dưỡng hay không. Chúng không chỉ giúp cho nhân viên của bạn có một sức khỏe thể chất tốt mà còn tạo ra tâm lý thoải mái và hạnh phúc hơn tại môi trường làm việc.
Fitness – Vận động
Chúng ta đều biết vận động đóng vai trò như thế nào đối với một cuộc sống khỏe mạnh. Đảm bảo được một không gian có khu tập thể dục, khu vận động là một trong những tiêu chí để đạt được chứng nhận WELL. Ví dụ: thiết kế không gian gym, yoga trong văn phòng hoặc khuyến khích sử dụng thang bộ nhiều hơn thay vì thang máy; có các khóa vận động, chạy bộ.
SỨC KHỎE TINH THẦN
Theo Viện Nhân sự và Phát triển Chartered, nguyên nhân lớn nhất của việc nghỉ làm trong thời gian dài là do sức khỏe tâm thần (59%), theo sau là căng thẳng (54%). Chúng ta ngày càng thấy rõ mối liên hệ chặt chẽ giữa môi trường làm việc và sức khỏe tinh thần.
Do vậy, tiêu chuẩn WELL, tiêu chuẩn hàng đầu về thiết kế toà nhà, thiết kế nội thất đã chỉ ra rằng sức khỏe tinh thần (metal health) là yếu tố quan trong trọng ảnh hưởng tới sức khoẻ của người sử dụng không gian.
Comfort – Thoải mái
Sự thoải mái về thể chất và tinh thần tại môi trường lao động liên hệ trực tiếp đến việc duy trì sức khỏe. Giảm thiểu tối đa căng thẳng hay những yếu tố gây phân tán tập trung cũng góp phần nâng cao ý thức đối với công việc. Không gian làm việc nên loại bỏ, hạn chế tối đa tiếng ồn, mùi hôi… Tiêu chuẩn WELL đòi hỏi một cách chi tiết từ việc điều chỉnh bàn làm việc, tuyển chọn sử dụng loại ghế đúng quy cách, bố trí bàn đứng, điều chỉnh nhiệt độ phòng thích hợp…
Mind- Tâm trí
Tiêu chuẩn WELL đòi hỏi “Chánh niệm”, văn phòng đòi hỏi trở thành nơi có thể “Duy trì trạng thái tâm lý bình hòa tiếp nhận mọi thứ theo lẽ tự nhiên”, khuyến khích nhân viên có lối sống lành mạnh.
Vậy nên, những văn phòng nên thiết kế các không gian tập Yoga hay không gian để tịnh tâm giúp khống chế căng thẳng và cân bằng cảm xúc. Mang tính thiền vào không gian làm việc để con người đặt được trạng thái trung dung (cân bằng trong tâm trí).
Ngoài ra, xây dựng chế độ giúp hỗ trợ cho nhiều phong cách làm việc đa dạng như chế độ nghỉ sinh, chế độ nghỉ nuôi dạy…
Ví dụ về không gian làm việc của tập đoàn G-Group, toà nhà được thiết kế bởi DPLUS Việt Nam, được công nhận là “Nơi làm việc tốt nhất Châu Á & Thương hiệu truyền cảm hứng”
#Xu hướng thiết kế nội thất văn phòng có tính chuyển đổi
Trong năm 2022, tính linh hoạt của văn phòng còn là khả năng chuyển đổi mô hình làm việc và khả năng ứng dụng công nghệ do đó tạo ra sự chuyển dịch về các mô hình văn phòng.
Những mô hình văn phòng linh hoạt như văn phòng Hybrid, văn phòng Agile được dự đoán sẽ tiếp tục là mẫu văn phòng được lựa chọn nhiều trong năm nay. Đây là những mô hình văn phòng ưu tiên sự linh hoạt trong việc thiết kế để phù hợp với nhu cầu của từng doanh nghiệp.
Xu hướng thiết kế nội thất văn phòng Hybrid cho phép doanh nghiệp lựa chọn cách tổ chức hoạt động linh hoạt hơn. Nhân viên không bắt buộc phải đến văn phòng để làm việc, có thể lựa chọn “work from home” hoặc làm việc trực tiếp tại văn phòng. Vì thế việc thiết kế không gian làm việc cũng có những thay đổi. Khu làm việc cá nhân không cần quá nhiều hay quá lớn hay phân chia cố định mà có thể thay thế bằng những không gian linh hoạt, thoải mái hơn, đa dạng lựa chọn cho người dùng.
Hiện nay, các ngành nghề đang không ngừng chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ trong các hoạt động của mình. Chúng ta nghe nhiều đến ngân hàng số, hàng loạt các ví điện tử ra đời. Hay truyền hình kỹ thuật số mặt đất (Digital terrestrial television) được thay thế cho truyền hình tương tự (analog). Đối với thiết kế văn phòng, đứng trước ảnh hưởng của dịch bệnh và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, các văn phòng cũng cần chuyển đổi số. Đó là điều kiện để các digital office, văn phòng thông minh được ra đời, tạo ra một thói quen sử dụng không gian làm việc mới.
Văn phòng sử dụng công nghệ là xu hướng thiết yếu trong thời đại mà công nghệ phát triển mạnh như hiện nay. Các ứng dụng công nghệ hỗ trợ con người trong quá trình làm việc, quản lý. Đặc biệt, trong thời điểm dịch bệnh hiện nay, chúng ta thường xuyên có những đợt giãn cách xã hội, thường xuyên “work from home”, công nghệ là giải pháp tối ưu giúp hạn chế mọi sự trì hoãn, ngắt kết nối, ảnh hưởng tới công việc.
Như vậy, xu hướng thiết kế nội thất văn phòng 2022 vẫn đặt con người và môi trường là trọng tâm, mọi thiết kế đều hướng tới trải nghiệm, sức khoẻ con người và sự bền vững của môi trường sống. Có thể nói, đây luôn là hai nhân tố quan trọng của mọi xu hướng thiết kế nội thất bởi nó gắn với một sự phát triển bền vững. Trong phần tiếp theo, chúng tôi sẽ chia sẻ chi tiết hơn về xu hướng sử dụng màu sắc, vật liệu cũng như hoạ tiết trong năm 2022.
